Co sprzyja rozwojowi roztoczy w sypialni?

Odchody roztoczy kurzu domowego są jednym z najsilniej uczulających alergenów. Warunki, jakie panują w naszych sypialniach to wręcz idealne miejsce dla rozwoju roztoczy. Ciepło (roztocza czują się najlepiej w temperaturze ok. 25 stopni C), wilgotność oraz dostęp do łuszczącego się w trakcie snu naskórka sprawiają, iż roztocza bardzo często rozwijają się w materacach i pościeli.

Ponieważ w łóżku spędzamy przeciętnie 1/3 doby, sypialnia jest krytycznym miejscem, od którego należy rozpocząć walkę z roztoczami kurzu domowego.

Wiedzą o tym alergicy i rodzice dzieci, u których zdiagnozowano alergię na kurz i roztocza. Niemniej jednak osoby zdrowe również powinny wdrożyć w swych mieszkaniach elementy profilaktyki przeciw roztoczom. Większość alergii nabytych powstaje w wyniku nadmiernej stymulacji układu odpornościowego – długotrwała ekspozycja na odchody roztoczy może prowadzić do reakcji uczuleniowej (której pierwszymi oznakami są pogorszenie jakości snu i nawracający kaszel o nieustalonej przyczynie…).

Temperatura i wilgotność pomieszczenia a liczebność roztoczy

Roztocza to organizmy wrażliwe na warunki panujące w otoczeniu. Regularne wietrzenie sypialni pozwala jednocześnie obniżyć przeciętną temperaturę w pomieszczeniu o kilka stopni oraz ograniczyć względną wilgotność powietrza. Takie działania określane w literaturze fachowej jako „kontrola klimatu” to najprostsze sposoby ograniczania populacji w mieszkaniach.

Im bardziej oddalamy się od „strefy komfortu” roztoczy, tym szybciej ginie ich populacja. Dzięki temu możemy skutecznie walczyć z roztoczami stosując zarówno wysoki jak i niskie temperatury…

Czyszczenie parowe błyskawicznie zabija roztocza

Wysoka temperatura najskuteczniejszym sposobem dezynfekcji. Roztocza kurzu domowego i inne szkodliwe mikroby (bakterie, wirusy, pluskwy, wszy) błyskawicznie giną w temperaturze powyżej 100 stopni Celcjusza.

Z tego względu doskonałym sposobem na pozbycie się roztoczy z materaca i pościeli jest wykorzystanie parownicy lub odkurzacza parowego. Poddanie materaca i pościeli działaniu gorącej pary wodnej (często o temperaturze ponad 150 stopni) skutecznie zabija większość roztoczy bytujących w ich wnętrzu. Im lepsze parametry urządzenia (ciśnienie robocze i temperatura pary), tym lepsze efekty czyszczenia – para aplikowana na powierzchnię materaca pod ciśnieniem 4 czy 5 atmosfer jest w stanie wniknąć głębiej w jego strukturę i zabić roztocza znajdujące się w jego wnętrzu.

Okresowe czyszczenie materaca obejmujące bezpyłowe trzepanie mechaniczne, które usuwa zgromadzony w jego wnętrzu kurz, naskórek oraz roztocza (o którym można przeczytać tutaj) połączone z czyszczeniem parowym (dezynfekcją za pomoca gorącej pary wodnej) to naturalny i w pełni bezpieczny sposób zwalczania roztoczy i profilaktyki przeciw alergii…

Eliminacja roztoczy za pomocą żelazka

Zwykłe żelazko może być pomocnym narzędziem w walce z roztoczami w materacu. Jeżeli nie mamy możemy skorzystać z parownicy możemy za pomocą gorącego żelazka spróbować samodzielnie, bez specjalistycznych urządzeń, wykonać zabieg zwalczania roztoczy w materacu i pościeli. Przesuwając rozgrzane żelazko po powierzchni materaca czy kołdry zabijamy roztocza znajdujące się na wierzchu.

Skuteczność takiego działania będzie niższa niż w przypadku zastosowania głębokiego czyszczenia sprężoną parą wodną, gdyż działanie żelazka będzie ograniczone wyłącznie do zewnętrznego pokrycia materaca - ciepło nie przenika tak głęboko do wnętrza jak para wodna. Niemniej jednak już tak prosta operacja pozwala pozbyć się roztoczy, z miejsc z którymi mamy bezpośredni kontakt w czasie snu.

Niska temperatura zabija roztocza

Podobnie jak gorąco, również ekspozycja na niskie temperatury są zabójcze dla wszystkich mikrobów bytujących w materacach i pościeli. Udowodniono, iż w temperaturze -15 stopni Celcjusza już po 6 godzinach ginie około 60% roztoczy Dermatophagoides farinae. Z kolei 6 godzinna ekspozycja w temperaturze -25 stopni Celcjusza skutecznie eliminuje całą populację Dermatophagoides pyroglyphidae).

Ekspozycja na mróz to świetny, bezkosztowy sposób na pozbycie się roztoczy, bakterii, pluskw czy innych insektów z naszego otoczenia. Niestety w naszym klimacie jest zaledwie kilka-, kilkanaście dni w roku, gdy temperatura za oknem spada poniżej -15 stopni. Dlatego, gdy tylko za oknem pojawia się silny mróz warto wywietrzyć przez kilka godzin poduszki, kołdry czy nawet materace…

Gorąco polecamy wyniesienie pościeli, koców, poduszek, materacyków dziecięcych czy pluszowych maskotek na kilka godzin na balkon lub taras. Jako podstawkę możecie wykorzystać krzesła lub suszarkę do bielizny. Jeżeli ktoś jest ma takie możliwości (prywatny taras) może nawet wystawić mróz pełnowymiarowy materac wyjęty z łóżka…

W profilaktyce przeciw alergii na roztocza zalecana jest wymiana poduszek i kołder nawet dwa razy do roku. Jeżeli więc korzystamy (lub chcemy korzystać) z tych przedmiotów przez dłuższy czas warto zadbać o to, by w ich wnętrzach nie mnożyły się szkodliwe mikroby, tym bardziej że rzadko kiedy nadają się one do prania. Wietrzenie na mrozie jest w tym wypadku świetnym sposobem ograniczania populacji roztoczy...

W przypadku mniejszych przedmiotów (np. pluszaków i maskotek) nie jesteśmy ograniczeni warunkami na zewnątrz. By pozbyć się roztoczy z drobnych przedmiotów (których na przykład z jakichś względów nie chcemy prać w wodzie), możemy zapakować je szczelnie w foliową torbę i włożyć na kilka lub kilkanaście godzin do zamrażarki. Panująca w niej temperatura około -17 stopni, powinna skutecznie zabić roztocza. Po tym zabiegu, warto dokładnie odkurzyć wyjęte przedmioty, tak by usunąć martwe roztocza i pozostawione przez nie odchody.

Taką operację możemy powtarzać tak często jak jest to konieczne (na przykład raz na kwartał) jako element profilaktyki przeciw alergii, szczególnie w odniesieniu do dziecięcych maskotek i przytulanek!

Pozbycie się roztoczy nie eliminuje alergenów

Warto jednak pamiętać, iż za reakcję alergiczną odpowiedzialne są nie same roztocza lecz ich odchody. Dlatego zabicie roztoczy nie koniecznie musi prowadzić do szybkiego ustąpienia objawów u osób uczulonych.

W przypadku alergików walka z roztoczami powinna być prowadzona na wielu frontach jednocześnie – sposobem na szybką ulgę może być mechaniczne usunięcie roztoczy i ich odchodów (trzepanie materacy i pościeli specjalistycznymi urządzeniami) lub zastosowanie preparatów neutralizujących alergeny zawarte w odchodach roztoczy.

Zainteresowanych szczegółowymi informacjami na powyższe tematy odsyłamy do innych artykułów w naszym serwisie internetowym:

Preparaty na roztocza: przewodnik dla alergików
Antyalergiczne czyszczenie sypialni przez Dom Bez Alergii